MASKE / ÇAĞRIŞIMLAR
25 Eylül 2020 - 15 Mayıs 2021

Pandemi hayatı ele geçirdi. Bu yaygın saldırıya karşı önlem almanın gerekliliği konusunda herkes hemfikir. Aramızdaki mesafeyi artırdık, maskelerimizin ardından iletişim kurmaya çabalıyoruz. Maskeli konuşmalar, maskeli buluşmalar, maskeli vedalar… Maske, tarih boyunca hayatımızda var oldu. Önce vahşi doğada kendimizi korumak, kamufle etmek için boyandık, maskelerin ardına gizlendik; sonra âyinlerde… Ve ‘koruyucu’ maske giderek davranışsal bir biçim aldı… Görüntü ve davranışların, örtücü, yanıltıcı, koruyucu gücünü keşfettik. Maskelerimiz, kimliğin temsilinde bir kurgu olarak rol üstlendi. Bugün maske, belki de daha önce hiç olmadığı kadar gündemde, günlük yaşantımızın ta içinde… Maskenin, aynı zamanda bir kavram olarak boyutlandırılmasını, sanatçı ve tasarımcılardaki çağrışımları ile yaratıcı eyleme konu edilmesini bu yüzden arzuladık. Bir grup sanatçı ve tasarımcıya çağrıda bulunarak, maskeyi en geniş anlamda yorumlamalarını önerdik. Böylelikle, yaşantımızda pek de olumlu nitelendirilmeyen bu nesneye ilişkin algının, farklı yorumlar ve dışavurumlar ile genleşmesini, zenginleşmesini hedefledik. “Maske / Çağrışımlar” sergisinin izleyiciler üzerinde yeni sorulara, farklı çağrışımlara yol açmasını diliyoruz.

Sergi Kurulu : Prof. Dr. Hüsamettin Koçan, Feride Çelik, Özlem Yalım, Banu Çarmıklı
Sergi Kurumsal Tasarımı : Emre Senan
SERGİYİ GEZMEK İÇİN BURAYA TIKLAYINIZ
Someone (Biri)
Alp İşmen
Kâğıt üzerine karışık teknik
78x73 cm
Maske ile ilk akla gelenler arkasına gizlendiğimiz alt benlikler ve bu sayede büründüğümüz kimlikler, söylediğimiz yalanlar, yaşanamamışlıklardır.
Love Mask (Aşk Maskesi)
Aykut Erol
PLA Plastik 3D Baskı üzerine boya heykel
23.7x23 cm
Yaşanan aşkın hissettirdiği tam da böyle bir şeydir. Beyinlere hükmeden sadece ve sadece kalptir. Nefes alışlar, kokular, sesler ve sonunda ruhlar iç içe geçmiş sanki iki vücutta tek bir kalbin atışı duyulur. İki kişidirler ama tek ruh vardır. Aşkın kokusu oksijen etkisi yaratır damarlarında.
Merhaba Yabancı
Beyza Hande Boynudelik
Tuval üzeri akrilik
192x162 cm
Kentli bireyin maskeli olma, kendine ve ‘öteki’ne yabancı olma, dolayısıyla gerçek karşılaşmalar yaşayamama durumu ile beraber doğayla arasındaki mesafeyi yok etmek üzere sembolik olarak ‘temas’ı kurgulamak.
2020,313
Enis Karavil
Alçı, keten, Apple Watch maske
25x40 cm
Geçmiş ve geleceğin kavranmasını yansıtan maske Apple’ın “Voice Control” sistemi ile geliştirildi. Ses kontrolü yalnızca sesinizle kontrol etmenizi mümkün kılan bir erişilebilirlik özelliğidir. Maskeyi takan kişi konuşurken senkronize bir şekilde metni ekrandan okuyabilirsiniz.
GetmePPE
Felekşan Onar
Cam yerleştirme
15x6x5 cm (Her Biri)
Kullan-at ekonomisi 21.yy’ın her bakımdan içine işlemişken yaşadığımız pandemi günlerinde tek kullanımlık kişisel koruyucu maskeler de ister istemez hayatımızın önemli bir parçası oldu. Mart 2020’de Covid’in Türkiye’yi de vurması ile ilk etapta sağlık personelimiz için acil temini gereken maskeler, bir taraftan politik gündemin konusu olurken, diğer taraftan birçok hayırsever şahıs ve kurum tarafından temin edilip hastanelerimizin yoğun bakımlarına ulaştırıldı. Sokağa çıkma kısıtlamalarının kalkması ile de bizler için artık gündelik hayatımızın parçaları… Bir önceki gün zor bulunan, hayat ile ölüm arasındaki çizgiyi belirleyen minicik bir eşyayı, ertesi gün tükettikten sonra sokaklarda yerde görmek insanlığın ne kadar kısa bir hafızaya sahip olduğunu hatırlatıyor. Camdan şekillendirilen bu maskeler ile biraz olsun bugüne nasıl geldiğimizi, doğa içinde insanlığın yeri, sahiplenilmesi gereken dengeler gibi konuları sorgulama sürecini, bir kullanımdan daha uzun vadeye yaymayı umuyor sanatçı.
Lockdown Diary (Kapanma Günlükleri)
Ferhat Özgür
Fotoğraf
120x180 cm
“Kapanma Günlükleri” adlı seri fotoğraflarında Covid 10 salgının yol açtığı ev içi hapsinin yaratıcılığa olan etkilerini araştırılır. Kontrollü normalleşmeye kadar geçen tecrit sürecinde sanatçı kendi evindeki mevcut her türlü mobilya, nesne ve eşyaları yeniden düzenleyerek namahrem mekanını bir performans alanına dönüştürüyor ve burada yarı gerçekçi yarı gerçeküstücü sahnelemeler yaratıyor.
Otoportre 2020
Fırat Engin
Alüminyum, UV dijital baskı, neon cam
100cmx140cmx12cm
Pandemi insanlık tarihinde örneğine çok az rastlanır derecede bizlerin alışık olmadığı, yaşantılarımızı bütünüyle etkileyen, alışkanlıklarımızı değiştiren çok büyük bir problem. Gündelik hayatımızda şu an kanıksadığımız ama 7 ay öncesine kadar çok apokaliptik bulabileceğimiz maskeli görüntüler bu durumun önemini oldukça vurguluyor. Maskeli hallerimiz kolektif hafızamızdan artık silinemeyecek bir gerçek ve bizzat deneyimleyen kuşaklar için artık ayrılmaz bir imge. Otoportre 2020, neon malzeme ve dijital bir portre fotoğraf ile birlikte kurgulanmış “şimdi”yi içeren ama geleceğe dönük bir çalışma.
Çalınmış Hayat
Gülcan Şenyuvalı
Kumaş üzerine, kolaj ve nakış
2.1x1.6 cm
Büyüklerimizin öleceği günü düşünerek, kefen bezi maksadıyla alınmış ve bir kenara saklanmış patiska kumaşın, işlemden geçirilip, oluşturulan yüzey üzerine el dikişi ile yapılmış bir kolajdır.
Maske
Gülten İmamoğlu
Tuval üzerine akrilik
80x160 cm
Dünyanın maskesi olarak tasarlanan çalışma tahammül sınırlarımızın sınandığı pandemiyle dünyamızın bu noktaya gelişini sorgular.
İster Uzak, İster Yakın
Halit Berker
Meşe, su kontrası, metal, pamuk halat mobilya
130x75 (her biri)
Beklenmedik şekilde hayatımızın merkezine konumlanan maske, artık negatif hislerle eşleşti. Korku, endişe, tedirginlik bunların en başlıcaları… Tasarımcı, bu sebepli maskeyi farklı şekilde yorumlayarak yarattığı negatif duyguları dönüştürmeyi ve nesnel olarak daha estetik şekilde kullanmayı hedefledi. Korunmak amacıyla kullandığımız bir malzemeden ziyade hayatımızdaki keyifli anlara tanıklık edecek, iç içe geçen iki ayrı sehpa olarak objeleştirdi. Tıpkı gerçek hayatta istediğinde uzak istediğinde yakın duran iki insan gibi.
Tel Maske
Hatice Gökçe
Gümüş kaplı madensel tel ve tül maske
12x15 cm (her biri)
Kullanılan materyal tel ve telin en güzel işlendiği teknik tel kırma. Tel, doğası gereği, her adımda kıvrılıp hiçbir kesici alet kullanılmadan kendi kendine kırdırıldığı için "telkırma" adını almış; aynı hayatımızda olan olayların her birinin yarattığı etki gibi. Hayatta var olmaya çalışırken başlangıçta her şey parlar, yaşarken renk değiştirir kimi zaman başka bir renge döner. Aynı tel kırma tekniğinde işleme ilk yapıldığında telin renginin beyaz olması, zaman geçtikçe telin madensel özelliğinden dolayı oksitlenerek hafif sarımtırak bir renge dönmesi ve bu rengin yapılan işe doğal bir görünüm vermesi gibi. Yaşam ile ölüm, varoluş ile yok oluş arasındaki ince kesik çizgiler gibi.
Beyaz Mask
İrfan Önürmen
Ahşap pano üzerine akrilik, foreks, metal vidalar , demir çubuklar
230 x 150 x 53 cm
Yapıtta bir metafor olarak kullanılan mask formu, insanın bozulan dengelerini simgeler. Yapıt güncel olanla ilişkilidir ve günümüz insanının parçalanmışlığına, paranoyasına, teknoloji-beden ilişkisine ve sistem karşısındaki açmazlarına vurgu yapar.
Göze Göz
Mehmet Dere
Kağıt üzerine füzen desen
50 x 38 cm
Kağıt çalışmada siyah ve beyaz dengesi ontolojik olarak yaşam/ölüm, varlık/yokluk kalem/kağıt kuşatan/kuşatılan arasındaki kendini besleme durumu metafizik bir deneyimine tekabül eder, bu dış fiziksel gerçeğin içsel bir tezahürüdür.
Maskeleşme
Mehmet Kavukçu
‘Maskeleşme’ performans sürecinden kompozisyon 1 Fotoğraf
100x140 cm
‘Maske’nin tarihsel koşulları değerlendirilerek, koruma, gizleme, saklama, öykünme ve törensellik gibi temel niteliklerden hareket edilir. ‘Maskeleşme’isimli performans görsellerinden oluşur.
Perde
Mike Berg
Keçe ve yün nakış
125x128 cm
Perde işi aslında bir tür maskedir. Anonim bir eşya olan perdenin arkasında kişi görünmeden başkasını izleyebilir.
Face is Everything (Yüz Herşeydir)
Mustafa Horasan
Kağıda yağlıboya
100x70cm
‘Yüz Her Şeydir’ sergisinde toplu halde sergilenmiş portrelerden sergiye adını veren yapıt.
Bayburt Ejderhası
Özlem Süer
Ağaç dalı ve işli ehram yerleştirme
140x96 cm
Bir Bayburt efsanesi Yılan – Ejderha özel ipliklerle işlemelerle resimlenerek Ehram dokumasıyla maske de buluştu. Dünyayı durduran yaşadığımız bu dönemin sembolü maske ile lokalden yükselen ve tüm zamanlarda kullanılarak bugüne gelen Ehram’ın buluşma öyküsü.
Fanustaki Çocukluk
Simay Bülbül
Tekstil üzerine Lego parçaları, görsel, pleksi, maske yerleştirme
33x24cm
Bu eser, bahçelerde, sokaklarda, okullarda oyun oynayacakları en değerli dönemleri cam fanus olarak evlerin, duvarların arasında geçirip hayatlarının odak noktası oyuncak yerine maske olan çocuklar için tasarlandı. Bu yüzden cam pleksi üzerine siyah beyaz bir çocuk resmi baskısı ve Lego’dan bir maske üretildi. Bu resim ve maske, şeffaf bir fanus kutu içinde hapsedildi.
Akışkan Faz 20
Sinan Logie
Karışık teknik
70x100cm
Pandemi sırasında Sinan Logie, eski eserlerini maskeleyerek üzerlerine yeni katmanlar ekler. Bu eylem kapanmanın getirdiği, malzeme kıtlığına işaret eder. Ayrıca eski eseri kapatarak, yeni gerçekliklerin arayışına başlar.
Öz
Merve & Kerem Ariş (Uniqka)
At koşum derisi ve metal maske
20x25x35 cm
Herkese aynı maske giydirilmiş. Gözler kapalı, görmek imkânsız. Ağız kapalı, konuşmaya izin yok. Kulaklar örtülü, duymak mümkün değil. Beyin örülmüş, sıkıştırılmış; düşünmek yasak. Her distopyada olduğu gibi çeşitlilik değil, tek düzelik hâkim. Sorgulama değil, itaat bekleniyor. İnsan düşünen değil, güdülen bir hayvana dönüşmek üzere. Ufacık boşluklardan hava almaya çalışıyor. Az da olsa hala görünüyor, duyuyor, düşünüyor, hatırlıyor. Maske sadece geçici bir kabuk. Maskeleneni gizler ama var olanı değiştirmez. Maskenin gizlediği, bastırdığı öz; benliğini muhafaza eder. Bu öz bir noktada maskeden kurtulur. Ve distopya sona erer.
MEDYA SPONSORU